Van roze koeken tot limonade
Karmijnzuur is een stofje dat gebruikt wordt om heel veel soorten eten en drinken van een roze kleurtje te voorzien. Dat klinkt op zichzelf niet zo gek, totdat je hoort waar het stofje vandaan komt. Karmijnzuur wordt namelijk gewonnen uit… dode luizen! Uhm, hoe zit dat precies?
Cochenilleluis
Mocht je denken dat we hier over een fabeltje spreken, dan heb je het goed mis. Zo deed de Keuringsdienst van Waarde al eens onderzoek naar dit fenomeen én bevestigde ook het Europees Parlement dat het extract uit het lichaam van de cochenilleluis wordt gebruikt als kleurstof in verschillende voedingsmiddelen. Deze luis leeft op schijfcactussen in Zuid-Amerika en kan niet vliegen. In plaats daarvan schrikken ze vijanden af door rode kleurstof te produceren.
Karmijnzuur winnen
Voor de extractie van karmijnzuur verzamelt men grote hoeveelheden cochenilleluizen van de schijfcactussen. De luizen worden vervolgens blootgesteld aan intense hitte, hetzij door kokend water of door de brandende zon. Na dit proces is het tijd om de luizen te vermalen. Daarbij komt een kleurstof vrij die we verwerken in voedselproducten, vaak aangeduid met het E-nummer E120.
Erg geconcentreerd
Omdat karmijnzuur zo geconcentreerd is, heb je slechts een kleine hoeveelheid ervan nodig om een product kleur te geven. Dit verklaart waarom we het vaak toevoegen aan producten zoals aardbeien- en frambozensap. Natuurlijke rode ingrediënten leveren namelijk vaak niet voldoende kleur op. Karmijn wordt niet alleen gebruikt in voedsel, maar ook in andere producten zoals verf en cosmetica. In deze producten – zoals in lippenstift – staat het bekend onder de naam CI 75470.
Gevaarlijk?
Er is tot op heden weinig onderzoek gedaan naar de schadelijke effecten van karmijn. Sommige bronnen suggereren dat de kleurstof met name voor kinderen risico’s met zich mee kan brengen. Zo zou het voedingsmiddel hyperactiviteit, astma, eczeem en slapeloosheid veroorzaken. Ook meldt het Voedingscentrum dat er een ‘overgevoeligheidsreactie’ kan optreden na consumptie van de stof.
Mocht je karmijnzuur willen vermijden – om bovenstaande redenen of omdat je bijvoorbeeld veganist bent –, let dan op met deze producten:
- Frisdrank en limonade
- IJs
- Kauwgom
- Koek en gebak (denk aan roze koeken en M&M’s)
- Ontbijtgranen met vruchtensmaak
- Rode vruchtensap
- Zuiveldranken (bijvoorbeeld Fristi)
- Kant-en-klare tomatensoep
- Sauzen
- Pudding
- Worst
Lees ook: Chiazaad: waar is het eigenlijk goed voor?
Artikel bewaren? Pin hem dan op Pinterest!
Bron: Tips en Weetjes, Libelle, Het Voedingscentrum, Keuringsdienst van Waarde, Europees Parlement | Beeld: Adobe Stock