Hoeveel hiervan ken jij nog?
Tegenwoordig is er bijna elke week wel een nieuwe voedseltrend. Van TikTok-hacks naar bijzondere nieuwe fusion-gerechten: je kunt het zo gek niet verzinnen of iemand zet het wel op tafel. Maar hoe was dat vroeger eigenlijk? Wat aten we toen in Nederland?
Vroeger: vanaf de Tweede Wereldoorlog
We beginnen onze reis in de tijd na de Tweede Wereldoorlog. Nederland heeft het zwaar te verduren gehad tijdens de oorlog, en na de bevrijding was het dan ook soberheid troef. Voedselschaarste heerst en alleen rijke huishoudens kunnen zich ‘bijzonder’ eten veroorloven. Hoewel: ook zij hadden door de grote schaarste vaak weinig te kiezen. Mocht een welgestelde familie toch naar een restaurant gaan, dan aten zij daar meestal brood, gekookte aardappels, en seizoensgroente. Als je écht geld had, dan kon je er zelfs een stuk vlees bij bestellen. Voor veel mensen was dat echter een luxe die zij zich niet konden veroorloven.
Jaren ’50: culinaire avonturen
Met de tweede helft van de fifties verandert dat allemaal. De welvaart groeit, het land plukt de vruchten van de wederopbouw, en er valt weer meer te kiezen op culinair gebied. Door hogere inkomens kunnen Nederlanders opeens op vakantie, en in Italië en Spanje vind je natuurlijk geen aardappelen met een karbonaadje. In plaats daarvan ontdekken we massaal nieuwe etenswaren, die we maar wat graag ook thuis willen proberen. En zo duiken er opeens overal restaurantjes op. Van pizzeria’s tot Spaanse en Franse restaurants, en natuurlijk: de Chinees. Ook de ingrediënten in de Nederlandse keuken veranderen. Denk bijvoorbeeld aan de introductie van champignons en hamburgers.
1960-1970: doorbreken van de sleur
Na al deze avonturen in de jaren ’50, blijkt uiteindelijk dat de invloed hiervan op de Nederlandse keuken miniem is. In de jaren ’60 ontwikkelt deze zich nauwelijks. Bijna alle restaurants zetten ruwweg dezelfde dingen op tafel: huzarensalade, schelvislever, kippen- of champignonsoep, en friet met vlees. Op zich lekker, maar daar houden de keuzemogelijkheden wel op. Een groep restaurateurs die zichzelf de Alliance Gastronomique Néerlandaise noemt, willen het gebrek aan kwaliteitsproducten en de smaakvervlakking in de Nederlandse restaurantkeukens tegengaan. In de restaurants kookte men namelijk ook massaal met etenswaren uit blik of uit de vriezer. De Alliance haalde zijn inspiratie uit (je raadt het al) de Franse keuken. Vanaf daar is de Nederlandse keuken zich meer gaan richten op verse ingrediënten, en zo zie je nu net zoveel Nederlandse restaurants als pizzeria’s of bistro’s.
Hoeveel van deze dingen herinner jij je nog?
Lees ook: Janny van der Heijden krijgt eigen podcast: De Smaak van Vroeger
Wil je dit artikel bewaren? Pin ’t op Pinterest!
Bron: MAX Vandaag | Beeld: Pixabay, Bru-nO